سازهي سنگ دختران كه بخشي از يك سد بزرگ هخامنشي در درهي درودزن بوده، در ايران بینظیر است و شايد در جهان هم مانند نداشته باشد. به عبارت ديگر، سازهاي سنگي به اين ديرینگي با اين همه جزئيات فني و به اين سلامت تا كنون در جهان یافت نشده است. اين سازه درست در جايي قرار داشته كه ساختمان سد نوين درودزن در سال 1345 در آن جا آغاز شد. در آن سال گروهی به سرپرستي دکتر نيكل آمریکایی مأمور مطالعات باستان شناسي آن شد. نتیجهی اين مطالعات نيز در نوع خود جالب توجه است.
امروز پس از چهل و چند سال که از مطالعات باستانشناسی این سازهی مهم تاریخی بیست و پنج سدهی پیش در درهی درودزن میگذرد هنوز یک مستند سازی جامع و کامل از آن صورت نگرفته و نه در وزارت نیرو که باید نگهبان سازههای آبی تاریخی باشد، و نه در دانشگاه شیراز که با گروه نیکل قرارداد بسته است، و نه در سازمان میراث فرهنگی که مجوز حفاریها را صادر کرده است یافت نمیشود.
پس از مطالعهی باستان شناسي، کارشناسان ایتالیایی سازه را از محل اصلي خود بریدند و دو هزار متر پاييندستتر به زمین گذاشتند. چند سال بعد کارشناسان ایرانی سنگ دختران را به شكل اصلي آن در کرانهی چپ رودخانهی کر نصب کردند. اين جا به جايي و نصب دوباره نيز در ايران بيسابقه بود. از این جا به جایی نیز جز نوشتههای پراکنده و ناقص در اینجا و آنجا مستندنگاری جامعی صورت نگرفته است.
خوشبختانه گنجینهای از عکسهای مربوط به عملیات جا به جایی و شماری عکس مربوط به کارهای نصب سازهی سنگ دختران به دست آمد که گویای اطلاعاتی مربوط به مرحلهی بعد از باستانشناسی است.