سد و نیروگاه پارسیان گورك

طرح سد و نیروگاه پارسیان (گورك)

مطالعات مرحله یک

گزارش روند و عملکرد مطالعات

موقعيت طرح

محدوده محل سد برروي رودخانه شول فهليان در حدود يك كيلومتري پائين دست روستاي گورك  مي باشد. روستاي گورك يكي از روستاهاي بخش دشمن زياري از توابع شهرستان نورآباد ممسني است.

فاصله روستاي ياد شده از شيراز از طريق جاده آسفالته سپيدان، سه راهي هرايجان و تلمبه خانه حسني حدود 110 كيلومتر است كه نزديك به 17 كيلومتر از آن (سه راهي كوماجا تا روستاي گورك) در انتها خاکي مي باشد. فاصله روستاي گورك از شهر نورآباد ممسني به حدود 50 كيلومتر مي رسد كه قريب نصف آن (از روستاي گورك تا سه راهي چاه چنار) خاكي و بقيه آسفالت مي باشد. در نقشه 1 محدوده محل سد و دشتهاي پائين دست آن نشان داده شده است. در شكل 1 نيز تصاويري از ساختگاه سد آمده است. 

وضعيت فعلي:

در شرايط فعلي (آذر ماه 1386) كليه گزارشهاي مطالعات به كارفرما ارائه شده است و براي كليه اظهار نظر هاي انجام شده توسط كارفرما در چند نوبت، توضيحات لازم ارائه شده است و مجموعه آن در يك جلد گرد آوري شده است. در نتيجه مطالعات مرحله اول به تاييد و تصويب كارفرما رسيده است.

 مطالعات:

مطالعات مرحله یک سد مخزنی پارسیان (گورک) یا به عبارت دیگر سد و نیروگاه پارسیان در اواسط سال 1375 شروع و در اواسط سال 1386 به پایان رسید. از آنجا که در این گزارش هدف اصلی، عملکرد طرح طی دوره مطالعات است، لذا موضوع تطویل روند مطالعات به اشارت مورد توجه قرار گرفته است. بهرحال طولانی شدن مدت مطالعات دلایلي دارد که اصلی ترین آنها منابع مالی و اعتباری بوده است. به دلیل طولانی شدن مدت مطالعات از یک سو و لزوم به هنگام سازی آن و بعضی تغییرات در اهداف،  می توان گفت که بيش از 65 درصد طرح برای دوبار مطالعه شده است. از این رو گزارش عملکرد در دو دوره به شرح زیر تهیه شده است.

1-   دوره 1375- 1382

        طی 4 سال اول این دوره فعالیت های مربوط به مطالعات طرح  و خدمات جنبی آن انجام گرفته که در زیر آمده است. باتوجه به روند مطالعات می توان گفت که در 3 سال بعد این دوره، به دلایلی و به نوعی طرح نيمه فعال بوده است.

1-1  مطالعات

در این دوره کلیه مطالعات پایه و مباحثی از مطالعات تخصصی از جمله زمین شناسی مهندسی و ... به شرح زیر انجام گرفته و در 14 جلد به كارفرما ارائه شد. توضیح اینکه مطالعات زمین شناسی و زمين شناسي مهندسی بنا به دلايلي بدون حفاری های ژئوتکنیکی و با استفاده از یافته های صحرای و قضاوت هاي كارشناس و داده ها طرحهای مشابه انجام گرفته است.

الف-  گزارشهای اصلی

جلد اول : مطالعات هواشناسی                                                         مهر 1376 

جلد دوم : مطالعات هیدرولوژی                                                    خرداد 1377 

جلد سوم : مطالعات زمین شناسی و زمین شناسی مهندسی         اسفند 1377 

جلد چهارم : مطالعات اجتماعی و اقتصاد کشاورزی وخسارت مخزن خرداد 1377

جلد پنجم : مطالعات نیازهای آبیاری                                    فروردین 1377

جلد ششم : مطالعات کنترل شوری                                           آذر 1377

جلد هفتم : مطالعات برنامه ریزی منابع آب                           اسفند 1377 

جلد هشتم : مطالعات محیط زیست                                    شهریور 1378

جلد نهم : مطالعات لرزه خیزی                                                   آذر1377

جلد دهم : مطالعات راههای دسترسی                                  بهمن 1379

جلد یازدهم : مطالعات خانه های ( کوی ( مسکونی                   اسفند1377

جلد دوازدهم :: سامانه انحراف آب                                           آبان 1379

ب- گزارشهای موردی

·        .گزارش سیمای طرح ( چکیده )                                تیر  1379گزارش گزینه های مکانی محور سد                                           تیر 1380  

2-1  خدمات جنبی

·         نقشه برداري محل سد با مقياس 1:1000 و محل مخزن با مقياس 1:2500

·        تهيه پيش نويس قرارداد مطالعات ‍ژئوتكنيك در دو نوبت

·        تهيه شرح خدمات مطالعات ژئوفيزيك

2- دوره 1383-1386

2-1- مطالعات

طی این دوره مباحثی از مطالعات پایه و تخصصی بازنگری و به هنگام و مباحثی نیز مجدداً مطالعه شد. ضمن آنکه مطالعات باقیمانده طرح از قبیل منابع قرضه، طراحی بدنه و سازه های هیدرولیکی و اقتصادی و ... نیز با داده های جدید مطالعات پایه و نتایج مطالعات ژئوتکنیک و ژئوفیزیک به انجام رسید. به اين ترتيب مي توان گفت كه بيش از 80 درصد مطالعات در اين دوره انجام گرفته است.

 گزارش های تهیه و ارائه شده در این دوره در 18 جلد به شرح زیر می باشد.

الف-  گزارشهای اصلی

جلد اول : مطالعات هواشناسی                                                 بهمن 1384

جلد دوم : مطالعات هیدرولوژی                                                    اسفند 1384

جلد سوم : مطالعات زمین شناسی و زمین شناسی مهندسی        فروردین 1386

جلد چهارم : مطالعات اجتماعی و اقتصاد کشاورزی وخسارت مخزن

                                                                                 اردیبهشت 1385

جلد پنجم : مطالعات نیازهای آبیاری                                اردیبهشت  1385

جلد هفتم : مطالعات برنامه ریزی منابع آب                         فروردین     1385

جلد دهم : مطالعات راههای دسترسی                            خرداد        1385

جلد یازدهم : مطالعات خانه های ( کوی ( مسکونی           اردیبهشت   1385

جلد دوازدهم : مطالعات منابع قرضه (سابق: سامانه انحراف آب      مرداد 1386

جلد چهاردهم : مطالعات نیروگاه برقابی                                   مرداد 1385

جلد پانزدهم : سازه های هیدرولیکی                        مهر 1385 و مرداد 1386

جلد شانزدهم: بدنه سد ( براي دو گزينه دو قوسي و بتن غلطكلي)                      آبان  1385 ومرداد 1386

جلد هفدهم :  براورد هزینه های اجرایی طرح                            مرداد  1386

جلد هیجدهم : مطالعات اقتصادی                        آذر 1385 و  شهر يور 1386

ب- گزارشهای موردی 

·        .گزارش میانکار سیمای طرح                                         آذر 1383     

·        گزارش میانکار سیمای طرح ( چکیده و موردی )                                                                              فروردين                1385.

·        گزارش سیمای طرح ( چکیده و موردی)                               آذر 1385      

·        گزارش سيماي طرح                                                               آذر 1386

·        توضيحات مربوط به نتايج بررسي گزارشها          ارديبهشت 86 و آذر 86

2-2-    خدمات جنبی

الف : مطالعات و حفاریهای ژئوتکنیکی (1381- 1385)

· حفاری در دو محور و در مخزن سد جمعاً به میزان 2900 متر که 90 متر آن در آبرفت و 2810 متر آن در سنگی

· دو عدد گالری در جناحین هریک به طول 50 متر

· آزمایشات برجا شامل 12 عدد جکنیک در هریک از گالريها 6 عدد،  برش مستقيم 4 عدد در گالری چپ ،آزمايش ريلاتومتري به تعداد 6 عدد در گالری راست و5 عدد در گالری چپ

      ب : مطالعات ژئوفیزیکی  (1385)

· انجام میکروسيسمیک در جداره های گالریهای راست و چپ و همچنین به صورت درون چاهی در گمانه های BH2 و BH4 به ترتیب در گالریهای راست و چپ

خلاصه مشخصات طرح

(مرداد 1386)

·        با توجه به افزایش ارتفاع و حجم مخزن سد برای تولید انرژی برقابی بیشتر، عمر مفید سد به 100 سال افزایش پیدا کرده است.

·         سد شش پیر در بالادست سد پارسیان بر روی رودخانه شش پیر قرار دارد و مطالعات مرحله اول آن اخیراً توسط این مهندسین مشاور به انجام رسیده است.

 اهداف طرح :

در پائين دست محل سد و به فاصله حدود 30 تا 40 كيلومتر از آن دشتهاي فهليان، دشت رزم، مصيري، رستم دو،  دشتک آبپخشان در دو طرف رودخانه و به فاصله نه چندان زياد از رودخانه دشت نورآباد واقع شده است.

دشتهای حاضر شرايط اقليمي عالي و منابع خاك خوب به لحاظ تولید محصولات كشاورزي را دارا می باشند، به گونه اي كه در شرايط فعلي و در سال هاي پرآب، كشت دوم محصولات زراعي    (عمدتاً برنج) بخش قابل توجهي از سطح زيركشت را به خود اختصاص مي دهد.

با عنايت به آورد آبي قابل توجه رودخانه از يك سو و شرايط اقليمي قابل توجه منطقه و وجود منابع خاك خوب و به تبع آن امكان بهبود و توسعه كشاورزي و آبياري از سوي ديگر، مطالعات امكان احداث سد مخزني يك امر ضروري تشخيص داده شده است.

 نظر به نتايج مطالعات انجام شده، اهداف كمي و كيفي طرح تامين آب براي بهبود و توسعه كشاورزي در منطقه ياد شد و به موازات آن توليد انرژي برقابی و در مرتبه بعدي مهار سيلاب به منظور حفاظت حاشيه رودخانه در محدوده سيلابدشت فهليان مي باشد. ضمن آنكه احيا اراضي حاصل از اقدامات مهارسيلاب نيز دور از انتظار نمي باشد.

·        تامين آب كشاورزي بخشهايي از دشتهاي حاشيه رودخانه فهليان در منطقه نورآباد ممسني شامل دشتهاي فهليان، مصيري، دشت رزم و ...

·        توليد انرژي برقابي با توجه به پتانسيل موجود

·        مهار سيلاب در پايين دست سد و احياي اراضي

·        تامين آب مورد نياز صنايع منطقه نور آباد

نظر به نتايج مطالعات انجام شده، اهداف كمي و كيفي طرح تامين آب براي بهبود و توسعه كشاورزي و صنعت در منطقه ياد شده و به موازات آن توليد انرژي برقابی و در مرتبه بعدي مهار سيلاب به منظور حفاظت حاشيه رودخانه در محدوده سيلاب دشت فهليان مي باشد. ضمن آنكه احيا اراضي حاصل از اقدامات مهارسيلاب نيز دور از انتظار نمي باشد.